CFC ها
CFC ها موادی هستند که صدها مصرف گوناگون دارند. زیرا آنها تقریبا غیر سمی و مقاوم در برابر شعله بوده ، براحتی تجزیه نمیشوند. به خاطر چنین پایداری ، آنها تا 150 سال باقی خواهند ماند. گازهای CFC به آرامی تا ارتفاعات 40 کیلومتری صعود کرده و در آنجا تحت نیروی عظیم تشعشعات ماورای بنفش خورشید شکسته شده ، عنصر شیمیایی کلر را آزاد میکنند.
بعد از آزادی هر اتم کلر قبل از برگشت به زمین که سالها طول میکشد، حدود صد هزار مولکول اوزون را از بین میبرد. سه و شاید پنج درصد لایه ازن در سطح جهان تاکنون توسط گازهای CFC تخریب شده است.
با تخریب ازن در لایههای بالای اتمسفر ، کره زمین اشعه ماورای بنفش دریافت میکند که موجب بروز سرطان پوست ، بیماری آب مروارید چشم و تضعیف سیستم دفاعی بدن میشود. با نفوذ بیشتر اشعه ماورای بنفش از لایههای اتمسفر ، اثرات آن روی سلامتی بدتر شده ، بهرهدهی محصولات کشاورزی و جمعیت ماهیها کاهش خواهد یافت و آسایش هر فرد روی این سیاره تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
تهدید اکوسیستمها
کشورهای پیشرفته بیش از هفتاد هزار ماده شیمیایی مختلف تولید میکنند که بیشتر آنها بطور کامل از نظر ایمنی آزمایش نشدهاند. استفاده نامحتاطانه از این مواد ، مواد غذایی و آب و هوای ما را آلوده کرده ، اکوسیستمهایی را که ما به آنها متکی هستیم، شدیدا" تهدید میکند.
راهیابی مواد شیمیایی به محیط زیست
مواد شیمیایی به بخش جدا نشدنی از زندگی روزانه ما تبدیل گشتهاند. ما از وسایل رفاهی مانند پلاستیکها ، پودرهای رختشویی و آروزولها که از مواد شیمیایی ساخته شدهاند، استفاده میکنیم. ولی اغلب از هزینه پنهانی که ناشی از آنهاست بیخبریم. نهایتا آنها از طریق محلهای دفن زباله ، زهکشیها و فاضلابها به آب و یا زمین راه پیدا میکنند.
مواد سمی در پلاستیکها
اگر چه مصرف کنندگان به ندرت محصولات پلاستیکی را که روزانه ساخته میشود و بسته بندی که در آن خرید میکنند، به مساله آلودگی سمی ربط میدهند، باید دانست که اکثر مواد شیمیایی که در تولید و ساخت پلاستیکها مورد استفاده قرار میگیرند، بسیار سمی هستند. برحسب درجه بندی EPA باید دانست که از 20 ماده شیمیایی که تهیه آنها موجب تولید بیشترین مقدار کل مواد زاید خطرناک میشود، پنج ماده شیمیایی از شش مورد اولی ، موادی هستند که بطور مستمر در صنایع پلاستیکسازی مورد استفاده قرار میگیرند.
CFC )کلروفلوئوروکربن) ها ترکیبات حاوی کلر، فلوئور و کربن هستند. از این ترکیبات در آئروسل ها، خنک کننده یخچال و تجهیزات تهویه هوا استفاده می شود. CFC ها بسیار خطرناکتر از دی اکسید کربن و متان هستند، اما مقدار آنها در اتمسفر خیلی کم است.
با این وجود، تلاش های گسترده ای برای کاهش تولید آنها صورت گرفته و حتی تولید برخی از CFC ها ممنوع شده است. CFCها فقط در فرآیندهای صنعتی تولید می شوند؛ به همین جهت کنترل آنها بسیار ساده تر از متان و دی اکسید کربنی است که می توان گفت امروزه جزیی از زندگی ما شده اند و در اکوسیستم پیچیده زمین نیز نقش دارند
لایه ای از گازهای نامرئی ( مانند دی اکسید کربن ) کره زمین را احاطه کرده است. این گازها مانند سقف شیشه ای گلخانه عمل می کنند.
یعنی لایه گازها ، مانند سقف گرمای حاصل از تابش خورشید را در خود حفظ می کند و آن را در مجاورت کره زمین نگه می دارد. این عمل خوب است زیرا ما نمی توانیم بدون گرما زندگی کنیم. اما کارخانه ها، نیروگاههای برق و اتومبیل ها مقدار زیادی گاز جدید تولید می کنند. حتی هنگامی که درختان بریده می شوند، از آنها گاز تولید می شود و این گازهای جدید گرمای خورشید را بیشتر و بیشتر محبوس می کنند که به آن اثر گلخانه ای یا گرم شدن جهان گفته می شود.
اگر درجه حرارت زمین فقط چند درجه بیشتر شود،تغییرات آب و هوایی چشمگیری در سراسر کره زمین ایجاد میشود. مناطقی که آب و هوای گرم دارند گرمتر شده تا به حدی که امکان زندگی در آن وجود نخواهد داشت و مناطق سرد، گرم خواهند شد. مناطقی که بیشتر مواد غذایی ما را تامین می کنند به قدری گرم می شوند که دیگر امکانی برای رشد محصولات باقی نخواهد ماند.
●توقف اثر گلخانه ای
هر کسی می تواند با کاشتن و حفاظت از درختان و نیز با مصرف کمتر انرژی به توقف اثرگلخانه ای کمک کند. در اثر بازیابی، کار شدید برخی از کارخانه ها نیز تعدیل می شود. البته تعدیل در کار شدید کارخانه به معنی کاهش تولید و کم کاری نیست.بازیابی به عدم مصرف سوخت و انرژی و دیگر ذخایر زیرزمینی کمک می کند و از میزان گازهای تولید شده می کاهد. بازیابی و تعدیل در کار شدید کارخانه، به معنی توجه به نحوه مصرف سوخت و سایر انرژی هاست. زیرا استفاده نادرست و بی رویه از انرژی به تولید گازهایی منجر می شود که هم برای زمین زیان آورند و هم برای ساکنان زمین.
توجه داشته باشید که صرفه جویی همیشه به معنی کم مصرف کردن نیست بلکه درست مصرف کردن است.
●حفره لایه ازون
بالای آسمان، بالاتر از هوایی است که ماتنفس می کنیم، لایه ای از نوعی گاز به نام ازون وجود دارد.
این لایه با جلوگیری از عبور پرتوهای مضر خورشید و یا عبور پرتوهای مفید از ما و کره زمین حفاظت می کند.
اما اکنون لایه ازون با گازهایی که انسانها ساخته اند، صدمه دیده است.
این گازها CFCها، و هالون ها نام دارند.
CFC ها در کمپرسور یخچالها، تهویه مطبوع، فوم پلاستیکی، اسپری، صنایع اسفنج سازی و ... استفاده می شوند.
هالونها که از CFC ها هم خطرناکتر و مخربتر هستند، بیشتر در دستگاه های آتش نشانی(برای خاموش کردن آتش سوزی ها) بکار می رود.
این گازها بعد از صعود به بالای جو ( یعنی جایی که لایه ازون قرار دارد) شناور می مانند، و ازون را به تدریج از بین می برند. صدمه دیدن لایه ازون باعث کند شدن رشد گیاهان، نابودی پلانکتونها و گسترش بیماریهایی مانند آب مروارید چشم و سرطان پوست می شود.
عوامل آلودگي هوا كه در اين مقاله مطرح ميشود, عبارتاند از: انرژی باد, نقشههای سینوپتیکی هواشناسی, آلودگی هوا, فناوری هستهای, فیزیک هواشناسی, اثر گلخانهای, جو خطرها و نکات ایمنی در کار با «هیدرازین», تولید صنعتی رنگدانه سفید, اصطلاحات آلودگی هوا, انتقال پایتخت در ایران, تولید الکتریسته, آلودگی فضاي جنگل و منابع انرژی ناشی از رسوبات, حفاظت در برابر مواد پرتوزا و مواد احتراقزا و آلاینده زیست محیطی سربي, هیدروکربنهای آروماتیک چند هستهای جیوه و نقش آن در آلودگی محیط زیست, باران اسیدی, تأثیر هوای آلوده داخل خانه بر سلامت انسان, مه دود, نور شیمیایی منشأ چسبندگی چسب دیاکسید کربن, بیمار شهری شدن پس از انقلاب صنعتی, پیشبینی هوا, ایستگاههای هواشناسی, پرواز مغناطیسی, فرودگاه, کاربرد کانیها در بخش زیست محیطی, جایگاه انسان در تغییرات زمین, بهداشت عمومی آثار زیست محیطی, مواد معدنی بهداشت و زیستشناسی آلودگیهای زیستمحیطی ایران, دفاع بدن, احتراق و آلودگی هوا, استانداردهای حفظ کیفیت هوا, مهار كردن آلودگی هوا, طبقهبندی آلایندههای هوا, ترکیبات اتمسفر, اثرهاي آلودگی هوا بر شرایط جوی, آلایندههای شیمیایی هوا, شیمی محیط زیست, هشدارهای زیست محیطی, تاریخچه آلودگی هوا, فرایندهای طبیعی تصفیه هوا, سمشناسی, ظهور بشقاب پرندهها, آثار زیانبار آلودگی هوا, برونشیت مزمن, تماس روزانه با آلایندههای سمی هیدروژن خورشیدی، معرفي منبع انرژی پایدار آلودگی هوا، بهداشت محیط زیست, تأمین انرژی آلودگی هوای شهرها, سوختهای آینده منابع آلودگی هوا, جنگلهای ایران, ایستگاههای هواشناسی جادهای, هواشناسی دینامیکی, هواشناسی سینوپتیکی, اثر گلخانهای و گرم شدن زمین, تخریب لایه ازن, تودههای هوا, استفاده مستقیم از انرژی گرمایی در منطقه سبلان, انسان, آب و هوا, گردش جو بر روی کره زمین در حال دوران, سینوزیت, بهداشت پیری یا کهولت
ار نظر فيزيكي و شيميايي آلايندههاي هوا را بررسي ميكنيم:
علوم طبیعت> فیزیک> فیزیک محیط زیست> هواشناسی
علوم طبیعت> شیمی> شیمی کاربردی (صنعتی)> شیمی محیط زیست
دید کلی
چند بار تا به حال دوده خفه کننده خودروها را در خیابان دیدهاید؟ چرا در روز روشن, آسمان آبی را نمیبینید؟ فوران دوده از کارخانجات صنعتی چه فوایدی دارد؟ پناهگاه بیماران تنفسی در شهر آلوده کجاست؟
این آلودگی هواست که طبیعت زیبا را از بين ميبرد و زندگی سالم را نه تنها از انسانها, بلکه از همه موجودات, سلب میکند.
موضوع چیست؟
«ازن» که جزء اصلی مه دود است، گازی است که از ترکیب اکسید نیتروژن و هیدروکربنها در نور خورشيد به وجود میآید. در اتمسفر، به طور طبیعی, لایهای که از ما در برابر اشعه فرابنفش محافظت میکند، وجود دارد كه «ازن» ناميده ميشود؛ ولی زمانی که در سطح زمین تولید شود، کشنده است.
ازن از کجا میآید؟
خودروهاها، کامیونها و ... ، یکی از اصلیترین منابع ازن است. در سال 1986، مقدار حیرتانگیز 5/6میلیون تن هیدروکربنهای گوناگون و 5/8 میلیون تن اکسیدهای نیتروژن را خودروهای موتوری وارد هوا كردند. نیروگاهها، کارخانههای شیمیایی و پالایشگاههای نفت نیز سهم بسزايي در توليد آن دارند و نیمی از انتشار هیدروکربنها و نیتروژن در کشور امریکا مربوط به آنهاست.
خطر مه دود
آسيبهاي ریوی ناشی از هوای آلوده به ازن، خطری است که هر 3 نفر از 5 نفر با آن مواجهاند. بيشتر مردم نمیدانند که مه دود به غیر از انسان به سایر موجودات زنده هم آسیب میرساند. مه دود ازنی، عامل صدمههاي زیادي به درختان کاج و نابودی محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق است.